MORFOLOJİK KAVRAMLAR VE TANIMLARI
Dişlere ait;
• Yüzeyler
• Kenarlar
• Köşeler
DİŞLERE AİT YÜZEYLER
• Vestibul yüzey
• Labial yüzey
• Bukkal yüzeyler
• Lingual yüzeyler
• Palatinal yüzeyler
• Aproksimal yüzeyler
• Okluzal yüzey
• İnsizal yüz (kesici kenar)
VESTİBÜLER YÜZEY
Alt ve üst çene dişlerinin vestibülüm oris‘e
(dudağa ya da yanağa) bakan yüzleridir.
OKLUZAL YÜZEY
Arka grup dişlerin çiğneyici yüzeyidir.
LABİAL YÜZEY
Alt-üst çene ön dişlerin dudağa bakan yüzeyleridir
BUKKAL YÜZEY
Alt-üst çene arka grup dişlerin yanağa bakan yüzüdür
LİNGUAL YÜZEY
Alt ve üst çenedeki tüm dişlerin dile bakan yüzleridir
PALATİNAL YÜZEY
Üst çene dişlerinin damağa bakan yüzleridir
İNSİZAL YÜZEY (KESİCİ KENAR)
Ön dişlerin labial ve lingual yüzeylerinin birleşmesi ile oluşan kenar
APROKSİMAL YÜZEYLER
• Dişlerin birbirine komşu yüzeyleridir
• Aproksimal yüzeyler orta çizgiye (median hat) olan konumlarına göre adlandırılır
• Orta çizgiye yakın olan yüzey: mesial yüz
uzak olan yüzey: distal yüz
ORTA HAT
Orta çizgi tüm vücudumuzu , yüzümüzü, ve çenelerimizi bundan dolayı diş arklarını simetrik 2 parçaya bölen hayali bir hattır.
Dişlerin kontakt noktaları
EMBRASÜR
Dişlerin kontakt noktalarından tüm yönlerdeki doğal ve üçgenimsi boşluklardır
DİASTEMA
Dişler arası boşluk olarak karakterize olmuş dental anomalidir
TERİM BİRLEŞTİRME
Dişlerin yüzeylerine verilen mesial, labial v.b gibi adlar birleştirilerek diş üzerindeki kenar, köşe ve oluşumları adlandırmada kullanılırlar
Bu birleştirme aşağıdaki öncelik sırasına göre yapılmalıdır:
1. Mesial
2. Distal
3. Labial-Bukkal-Fasyal-Vestibul
4. Lingual-Palatinal
5. Servikal
6. Insizal-Okluzal
YÜZEYLER
KENARLAR
• Distolabial
• Mesiolingual
• Distolingual
• Labioinsizal
•Linguoinsizal
Posterior Dişlerdeki Kenarlar
• Mesiobukkal
• Distobukkal
• Mesiolingual
• Distolingual
• Mesiooklüzal
• Distooklüzal
• Bukkooklüzal
• Linguoklüzal
KÖŞELER
Anterior Dişlerdeki Köşeler
• Mesiolabioinsizal
• Mesiolinguoinsizal
• Distolabiooklüzal
• Distolinguoinsizal
Posterior Dişlerdeki Köşeler
• Mesiobukkooklüzal
• Mesiolinguooklüzal
• Distobukkooklüzal
• Distolinguooklüzal
ÜÇLÜ BÖLÜNME
Üçlü bölünmeler kron veya kök üzerinde bir yeri tanımlamak amacıyla kullanılan hayali bölünmelerdir.
3 yönde üçlü bölünme uygulanır.
Servikookluzal (veya servikoinsizal)
• Servikal üçlü
• Orta üçlü
• Okluzal üçlü
Mesiodistal
• Mesial üçlü
• Orta üçlü
• Distal üçlü
Fasyolingual
• Labial üçlü
• Orta üçlü
• Lingual üçlü
DİŞLERDEKİ METRİK KAVRAMLAR
• Kron boyu
• Kök boyu
• Mesio- distal çap
• Labio(bukko)- lingual çap
• Diş boyu
DİŞ BOYU
Ön grup dişlerde insizal kenar ile apeks arasındaki dikey yöndeki boyuttur. Arka grup dişlerde ise oklüzal yüz ile apeks arasındaki dikey yöndeki boyuta diş boyu adı verilir.
KRON BOYU
Bir dişin servikal çizgi ile insizal kenar (ya da okluzal yüz) arasındaki dikey yöndeki boyutuna kron boyu denir
• Anotomik kron:
Dişin mine dokusu ile örtülü olan bölümü
• Klinik kron:
Dişin ağız boşluğunda bulunan bölümü
KÖK BOYU
Bir dişin servikal çizgi ile apeks arasındaki dikey yöndeki boyutuna kök boyu adı verilir.
MESİO-DİSTAL ÇAP
Bir dişin mezial ve distal yüzlerdeki en geniş olduğu alanlar arasındaki yatay yöndeki boyuttur.
LABİO(BUKKO)-LİNGUAL ÇAP
Bir dişin labial (arka grup dişlerde bukkal) ve lingual yüzlerindeki en geniş olduğu alanlar arasındaki dikey yöndeki boyuttur.
Bir dişin labial (arka grup dişlerde bukkal) ve lingual yüzlerindeki en geniş olduğu alanlar arasındaki dikey yöndeki boyuttur.