HASTALIKLARIN TEŞHİSİNDE HİKAYE ALMA VE FİZİKSEL MUAYENE

                    HASTALIKLARIN TEŞHİSİNDE HİKAYE ALMA VE FİZİKSEL MUAYENE

Fiziksel Değerlendirme
  •Kişinin sağlığı ile ilgili o anki durumunun gözlenmesi ve değerlendirilmesidir.
Amaç;
  •İlk verilerin toplanması (veri tabanı oluşturmak),
  • Sorunların belirlenmesi (normalden sapmaların belirlenmesi),
  •Değişen sağlık durumu ile ilgili olarak tedaviler hakkında klinik karar verilmesi,
  •Bakım ve tedavi sonuçlarının değerlendirilmesi.


Temel İlkeler
  •Hastaya muayeneden önce yapılacak işlem açıklanır, onayı alınır.
  •Yeterli ışık, sessizlik ve gerekli malzemeler sağlanır.
  •İşlemden önce eller yıkanır.
  •Hastanın rahat bir pozisyon alması sağlanır.
  •Baştan- ayağa, dıştan içe muayene yöntemi kullanılır. .
  •Hasta mahremiyeti için gerekli önlemler alınır.
  •İşlem sırasında kişi ile iletişim halinde olunur ve rahatsız edici bir manevra öncesi uyarılır.


Fiziksel Değerlendirme Yöntemleri
  •İnspeksiyon
  •Palpasyon
  •Perküsyon
  •Oskültasyon olmak üzere dört ana yöntem kullanılır.
  •Bu dört muayene yöntemine ek olarak Olfaksasyon da ek bilgi sağlar.


İnspeksiyon (Gözle muayene)
  •Bireyin dış görünümü ve bireysel bakımı incelenir.
  •Bireyin oturuşu, etrafa olan ilgisi, reaksiyon ve cevapları incelenir.
  •Genel durumu fizik yapı, duruş (postür) ve yürüyüşü incelenir.
  •Cildin görünümü, rengi, tırnak ve kıl gibi cilt eklentileri, terleme durumu incelenir.


Palpasyon  (Elle muayene)
  •Vücudun sıcaklığı, derinin yapısı, nemi incelenir.
  •Ağrı, hassasiyet ve kasılma durumu incelenir. Deri altı yapıların büyüklüğü ve pozisyonu incelenir.
  • Batın içi bazı organların büyüklüğü, sınırları , ağrı durumu ve hassasiyeti incelenir.


Oskültasyon  (Dinleyerek muayene)
  •Direkt Oskültasyon Kulağı dayayarak dinleme.
  •Steteskop veya dopler gibi yardımcı cihazları kullanarak dinleme.


Olfaksasyon  (Koklayarak muayene)
  •Diyabetik ketoasidozda ,ağızda keton kokusu
  •Üremide ,ağızda amonyak kokusu
  •Karaciğer komasında ,kedi ciğeri kokusu
  •Alkol kullanımına bağlı , alkol kokusu


Sistemlerin Değerlendirilmesi
  •Genel Muayene (Baş, Boyun, Ağız ve Boğaz, Göz Kulak, Deri)
  •Solunum Sistemi Değerlendirme
  •Kardiyovasküler Sistem Değerlendirme
  •Gastrointestinal Sistem Değerlendirme.
  •Genitoüriner Sistem Değerlendirme
  •Kas İskelet Sisteminin Değerlendirme
  • Nörolojik Sistem Değerlendirme


Genel Muayene
Baş ve Boyun Değerlendirme

•İnspeksiyon
  •Baş çevresinin ölçümünde anormal artış(Hidrosefali)
  •Baş bölgesinde tahriş, kanama(Geçirilmiş bir travma)
  •Yüzde ödem, renk değişikliği (siyanoz, sarılık)

•Palpasyon
  •Saçlı deride çökme ve çıkıntı
  •Oskültasyon
  •Boyun damarlarındaki kan akımı (Karotis arter)




Genel Muayene
Burun, Ağız, Boğaz ve Dişlerin Değerlendirmesi

•İnspeksiyon
  •Burunun simetrikliği, deformite varlığı, ödem, akıntı, burun kanatlarında açılma

•Olfaksasyon

  • Ağız kokusu (diyabetik ketoasidozda)




Genel Muayene
Gözlerin Değerlendirilmesi

•İnspeksiyon
  •Kaşları ve gözlerin simetrisi (Şaşılık)
  •Göz bebeğinin büyüklüğü
  •Gözlerin hareket ve ışık uyumu
  •Görme bozuklukları

•Kulakların Değerlendirilmesi İnspeksiyon Palpasyon - Ağrı - Şişlik - Isı artışı

• İşitme kaybı

•Derinin Değerlendirilmesi Palpasyon

•Deri turgurunda azalma (Dehidratasyon) Ödem (Hipervolemi)
•İnspeksiyon Derideki renk değişiklikleri ve döküntüler




Solunum Sistemi  Değerlendirme
  •Solunum sayısı ve şekli nasıl? (Torasik, diyafragmatik, abdominal solunum
  •İnspeksiyon
  •Dispnesi (zorlu ve sıkıntılı solunum) var mı?
   •Oskültasyon Solunum sisteminin steteskopla dinlenmesidir. Hasta dik oturtulur, kollarını dizlerinin üzerine koyar, ağızdan biraz kuvvetli nefes alması istenir.


Dolaşım sistemi değerlendirme
  •Bireyin cilt rengi (solukluk, siyanoz), sıcaklığı, periferik nabızları ve Kan basıncı değerlendirilir.
  •Oskültasyon ile kalp sesleri değerlendirilir.


Gastrointestinal Sistemi Değerlendirme
  •Abdominal muayene İnspeksiyon Oskültasyon (Barsak sesleri değişebileceği için önce uygulanır)


Kas İskelet sistemi değerlendirme
  •İnspeksiyon Duruş (baş sakrum ile aynı hizada, orta hatta olmalı, omuzlar ile pelvis aynı hizada bulunmalı).
  •Anomaliler (Kifoz,  skolyoz)



Nörolojik Sistem Değerlendirme
  •Tanılama Öykü
  •Genel muayene
  •Nörolojik muayene

•Varolan hastalığı
•Hastalığın neden olduğu yakınmalar
•Geçmiş sağlık öyküsü,
•Kullanılan ilaçlar
Aile öyküsü

•Bilinç Açık : Bireyin kendisi ve çevresinin farkında olması (bilinçlilik, farkındalık)
•Oryante : Bireyin kişi, yer ve zamana uyumunun olması.
•Dezoryante: Kişi, yer ve zamana uyumun olmaması Koopere : İşbirliği halinde bulunma.