SOLUNUM SİSTEMİ HASTALIKLARI

                                          SOLUNUM SİSTEMİ HASTALIKLARI        

           Vücudumuzun yapı taşı olan  hücrelerin enerji üretmesi için gerekli olan oksijeni sağlamak ve

enerji üretiminde açığa çıkan karbondioksiti de dışarı atmak solunum sistemi sayesinde gerçekleşir.

Ventilasyon

  •Ventilasyon, atmosferden alınan  havanın

alveol keselerine ulaşması ve  tekrar atmosfere

verilmesidir.

  •İnsprasyon Soluk alma

  •Ekspirasyon Soluk verme

Solunum Sisteminde Tanı Yöntemleri

  •Anamnez alma

  •Fizik Muayene

  •Akciğer Fonksiyon testleri (Akciğer hacmini ölçmek için kullanılan testtir.)

  •Pulse Oksimetri(Oksijenin ölçülmesidir).

  •Akciğer Filmi

  •Bilgisayarlı Tomografi(BT/CT)(Akciğerin ayrıntılı incelenmesi radyoopak madde kullanılarak yapılan işlemdir.)

  •Maynetik Rezonans(MR)  (Göğüs kafesindeki yapıların incelenmesinde kullanılır.

  •Ultrasonografi

               





      Pozitron Emisyon Tomografisi  Radyofarmasötik  ajanların verilerek pozitron emisyon tomografi ve bilgisayarlı tomografi cihazlarının birleşmesiyle sağlanan görüntüleme işlemidir.

Solunum Sisteminde Tanı Yöntemleri
  •Endoskopik İncelemeler
  •Torasentez
  •Plevra boşluğuna katater yardımıyla  girilerek  sıvı boşaltılmasına torasentez denir..
  •Biyopsi
  •Dokudan parça alınarak  incelenmesi işlemidir

Bronkoskopi

Larenksten başlayarak  trakea ve  bronş ağacının  gözle görüntülenmesi  işlemidir.

Solunum Sisteminde Tanı Yöntemleri

•Deri Testleri

•Solunum sistemi hastalıklarının bazılarının nedenleri toz,polen gibi alerjenler olabilir.Bu tür hastalıklarda alerji belirlemek amacıyla  deri testi uygulanır.

•PPD(Purified Protein  Derivation) veya Tüberkülin Testi

•Tüberkülin solüsyonunun 0.1 mm ön kola intrakütan olarak verilmesidir.

Üst Solunum Yolları Hastalıkları

•İnflüenza (Grip)

•Viral etkenlerle oluşan,bulaşıcı ve akut enfeksiyon hastalığıdır.

•Etyoloji

•Kış ve ilkbahar aylarında görülür.Etkeni inflüenza virüsüdür.

•Belirti Bulgular

•Titreme,vücutta halsizlik,kırgınlık, 39-40 C ye yükselen ateş ile başlar,daha sonra öksürük,burun akıntısı,gözlerde yaşarma ,iştahsızlık solunum güçlüğü ile seyrini tamamlar.

•Risk Grupları

•Küçük çocuklar,kronik hastalığı olanlar  ve bağışıklık sistemi baskılanan bireyler risk altındadır.

•Komplikasyonlar

•Bronşit,Sinüzit

•Tedavi Bakım

•Yatak istirati,bol sıvı alımı,C vitamini verilmesi,

•Antibiyotikler virüsler üzerinde etkili olmadığından kullanılmaz.

•Korunma

•Hijyenin sağlanması,Aşılama,Hasta kişilerin izole edilmesi

Nezle (Soğuk Algınlığı)

•Soğuk mevsimlerde oluşan akut ve viral hastalıktır.

•Etyoloji

•Etkeni çeşitli virüslerdir.

•Belirti Bulguları

•Burun mukozasında ödem ,Göz burun akıntısında artma,kaşıntı,farenks mukozasında ödem,kızarıklık ,ses kısıklığı,Ateş Yüksekliği,Halsizlik,Kırgınlık

•Tedavi ve bakım

•Yatak istirati,bol sıvı alımı

•Korunma

•Hijyenin sağlanması,Dengeli beslenme ve sigara kullanımının yasaklanması

Allerjik Rinit

•Burnun iç kısmındaki mukozanın enflamasyonudur.Alerjik rinit saman nezlesi veya yaz nezlesi olarak da bilinir.

•Etyoloji

•Polenler,küf mantarları,ev tozu akarları.

•Belirti ve Bulgular

•Burun tıkanıklığı ve akıntısı,Koku alma bozukluğu.

•Tedavi ve bakım

•Alerjenin uzaklaştırılması,İlaç tedavisi . 

Sinüzit

•Nazal sinüslerin mukoz membranlarının  iltihabı sonucu oluşan hastalıktır.

•Etyoloji

•Allerjik Rinit,tedavi edilmemiş üst solunum yolu enfeksiyonları sinüzit oluşturabilir.

•Belirti ve Bulgular

•Burunda tıkanıklık,Öksürük,Ateş,Yorgunluk,halsizlik.

•Tedavi bakım

•Semptomatik tedavi

•Sinüs drenajının sağlanması

Tonsilit

•Fareksin her iki yanında bulunan lenfoid dokudan oluşan tonsillerin enflamasyonuna tonsilit denir.

•Etyolojisi

•Bakteri ve virüslerdir.

•Belirti ve Bulgular

•Tonsillerin kırmızı,ödemli olması,boğazda ağrı,yutma güçlüğü,Ateş,üşüme,titreme

•Komplikasyon

•Uyku apnesi,Pnömoni.

• Tedavi ve Bakım

•Boğaz kültürü sonucuna göre antibiyotik tedavisi

Larenjit

•Vokal kortların ve larenksin iltihaplanmasıdır.

•Etyoloji

•Etken bakteriler,Yüksek sesle  fazla konuşma,tozlu ortam,kimyasal ajanlar olabilir.

•Belirti bulgular

•Ses kısıklığı,Ateş,öksürük,Boğazda ağrı

•Tedavi

•Semptomatik tedavi uygulanır.

•Larenjit hastaları larengeal ödemi açısından takip edilmelidir.

•Ses kısıklığı uzun süre devam ederse ses kısıklığının larenks kanserinde  temel semptom olduğu unutulmamalıdır.

Anjin

•Tonsillaların ve farenksin iltihaplanması sonucu oluşan klinik tabloya anjin denir.

•Etyolojisi

•Bakterilerdir.

•Belirti Bulgular

•Ağrı ve yutma güçlüğü,Ateş yükselmesi,Baş ağrısı,İştah azalması

•Tedavi

•Etkene yönelik antibiyotik kullanılır.

Alt solunum yolu hastalıkları

Bronşit

•Bronşların enflamasyonuna bronşit denir.

•Akut veya kronik olabilir.

•Eğer üç yıl ve daha fazla sürede,yılda üç aydan daha uzun süre  öksürükle birlikte  balgam çıkartılıyorsa kronik  bronşit olarak değerlendirilir.

•Etyoloji

Bronşitin etkeni virüs,bakteri,kimyasal ajanlar ,sigara,hava kirliliği ve enfeksiyonlardır.

•Belirti bulgular

•Ateş,Baş Ağrısı,halsizlik,siyanoz,koyu balgam.

•Tedavi

•Bol sıvı alımı,antibiyotik kullanımı.

Bronşiolit

•Bronşiollerin enflamasyonuna bronşiolit denir.

•Etyoloji

•Bronşiolitin etkeni virüslerdir.

•Belirti bulgular

•Öksürük,ateş,dispne,siyanoz.

•Tedavi

•Bol sıvı alımı,Antibiyotik tedavisi uygulanır.

Astım

•Bronşial düz kasların  geri dönüşümlü kasılması ve mukozanın  enflamasyonudur.

•Etyoloji

•Genetik yatkınlık önemlidir.Tozlar,hayvan tüyleri,polenler,kimyasal gazlar,ilaçlar,sayılabilir.

•Belirtiler

Dispne,Öksürük.

Bronşektazi

•Bronşların ve bronşiollerin  elastik dokusunun geri dönüşümsüz genişlemesidir.

•Etyoloji

•Tüberküloz,boğmaca gibi enfeksiyonlar,bronş içi tümörler  ve bronş lümeninin iltihaplanması olabilir.

•Belirti ve bulgular

Öksürük,bol balgam çıkarma

Akciğer Hastalıkları

•Pnömoni

•Akciğer dokusunun enflamasyonuna pnömoni denir.

•Etyolojisi

•Bakteriler,virüsler,mantarlar,zehirli gaz irritasyonları pnömoniye neden olabilir.

•Belirti Bulgular

•Ateş,taşikardi,siyanoz,pürülan balgam,göğüs ağrısı.

•Tedavi ve Bakım

•Antibiyotik kullanımı,oksijen tedavisiı ,göğüs fizyoterapisi uygulanması yapılabilir.

Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı

•Kronik bronşit,pulmoner amfizem,kronik astım hastalıklarını içeren geri dönüşümü olmayan kronik sistemik bir hastalıktır.

•KOAH vakalarında  hava akımının azalmasına neden olan solunum yolu obstrüksiyonu oluşur.

•Etyoloji

•Sigara kullanımı,yaşlılık,hava kirliliği,enfeksiyonlar ,Genetik faktörler.

•Belirti bulgular

•Öksürük,balgam, siyanoz,dispne.

•Tedavi

•Oksijen tedavisi,ilaç tedavisi,pulmoner rehabilitasyon yapılır.

Atelektazi

•Akciğerin bir bölümündeki veya tamamındaki  hava keseciklerinin havalanmaması  bronş ve bronşiollerin tıkanmasıdır.

•Etyoloji

•Tümör,pnömotoraks,sürfaktan eksikliği,sekresyon birikmesi

•Belirti bulgular

•Dispne,taşikardi,ateş,siyanoz.

•Tedavide amaç  solunumu rahatlatmaktır.

Pulmoner ödem

•Akciğerlerin kan damarlarındaki basıncın artmasına bağlı  olarak akciğer dokusunda ya da alveollerde anormal  sıvı toplanması sonucu  gaz alışverişindeki  bozukluklardır.

•Belirti bulgular

•Taşikardi,siyanoz,dispne,terleme ,boğulma hissi.

•Tedavi

•Şiddetli ve hayatı tehdit edici bir tablo olduğu için tedavi edilmesi gerekir.

Akciğer Apsesi

•Akciğer dokusunun  belirli bir bölümünün  iltihaplanması ve nekroz oluşmasıyla ortaya çıkan oluşumdur.

•Belirti ve Bulgular

•Ateş,

•Titreme,

•Göğüs Ağrısı,

•Halsizlik,

•Tedavi Bakım

•Balgam kültürü sonucuna göre  antibiyotik kullanımı

•Göğüs fizyoterapisi

•İlerleyen  ve medikal tedavinin cevap vermediği durumlarda  cerrahi tedavi uygulanır.

Pulmoner Emboli

•Pulmoner arter veya dallarının pıhtı,hava yağ gibi maddelerle tıkanması sonucu akciğer dokusunun zarar görmesine  pulmoner emboli denir.

•Etyoloji

•Dolaşımın yavaşlaması(uzamış hareketsizlik)

•KOAH,kalp hastalıkları,

•Obezite,yaşlılık,hamilelik.

•Belirti Bulgular

•Dispne,

•Göğüs ağrısı

•Aniden ortaya çıkan ateş,kalp atımının artışı,baş dönmesi,göz kararması düşünülmelidir.

•Tedavi

•Antikoagulan tedavi önerilmektedir.Tedaviden yanıt alınamadığı durumlarda  cerrahi tedavi yapılabilmektedir.

Tüberküloz

•Tüberküloz basilinin  akciğerlere yerleşmesi sonucu oluşan bulaşıcı hastalıktır.

•Bulaşma yolları

•Damlacık yoluyla tüberkülozlu hastalardan bulaşır.

•Hasta kişinin öksürmesi,hapşırması,konuşmasıyla dışarı çıkan basiller bulaşmada etkilidir.

•Ayrıca  cilt,gözler,cinsel organlarda diğer giriş yollarıdır.

•BCG aşısıyla kişiler  koruma altına alınabilir.

•Tüberküloz  açısından riskli olanlar

•Bağışıklık sistemi  düşük olan kişiler

•Hijyenik koşulları yetersiz olan kişiler

•Kanser ve kronik hastalığı olanlar

•Sağlık çalışanları .

Pnömotoraks

•Plevral boşlukta hava toplanmasına pnömotoraks denir.

•Etyoloji

•Göğüs travmaları,kalp ve göğüs ameliyatları gibi birçok tabloda görülebilir.

•Cerrahi tedavi uygulanıp göğüs tüpü yerleştirilir.

•Hastane dışı ortamda pnömotoraks geliştiğinde  ,hastaneye gelinceye kadar uygun bir cisiml

(mendil )kapatılmalıdır.